Lập 02 bản di chúc không cùng thời điểm có hợp pháp? Trường hợp có 02 bản di chúc để lại thì di chúc nào mới có hiệu lực?
Câu hỏi:
Cha tôi trước khi chết đã lập 02 bản di chúc, bản trước phần lớn di sản thừa kế cha tôi để lại là cho em trai của tôi, khoảng 2-3 năm sau thì cha tôi có lập một bản di chúc mới để chỉnh sửa, bổ sung một số phần di sản cha để lại cho tôi thừa kế. Sau khi cha mất, em trai tôi dựa vào bản di chúc đầu tiên nên không đồng ý cho tôi nhận phần di sản thừa kế mà cha để lại cho tôi. Xin Nguyên Luật cho tôi biết người để lại di sản có thể lập 02 bản di chúc được không? Và nếu có 02 bản di chúc thì bản nào là có hiệu lực pháp luật? Câu hỏi của chị Thanh Nga ở Sóc Trăng.
Trả lời:
Chào chị,
Theo quy định tại khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 thì di chúc hợp pháp được quy định như sau:
“1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:
Điều 630. Di chúc hợp pháp
a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.
2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.”
Trong trường hợp có 02 bản di chúc, mà di chúc sau bổ sung nội dung cho di chúc trước thì theo quy định tại Điều 640 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về việc sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc như sau:
“1. Người lập di chúc có thể sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc đã lập vào bất cứ lúc nào.
Điều 640. Sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ di chúc
2. Trường hợp người lập di chúc bổ sung di chúc thì di chúc đã lập và phần bổ sung có hiệu lực pháp luật như nhau; nếu một phần của di chúc đã lập và phần bổ sung mâu thuẫn nhau thì chỉ phần bổ sung có hiệu lực pháp luật.
3. Trường hợp người lập di chúc thay thế di chúc bằng di chúc mới thì di chúc trước bị hủy bỏ”.
Trong trường hợp người lập di chúc có mong muốn sửa đổi, bổ sung nội dung di chúc thì người lập di chúc có quyền sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế, huỷ bỏ di chúc cũ theo ý chí, nguyện vọng của mình. Vậy nên bản di chúc thứ hai mà cha mẹ chị lập ra nếu đáp ứng các yêu cầu theo Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 thì bản di chúc đó hoàn toàn hợp pháp.
Ngoài ra, tại khoản 5 Điều 64 Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về hiệu lực của di chúc:
“1. Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.
Điều 643. Hiệu lực của di chúc
2. Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp sau đây:
a) Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
b) Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.
Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.
3. Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.
4. Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực.
5. Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực”.
Như vậy, trong trường hợp cha chị để lại 02 bản di chúc thì bản di chúc thứ hai nếu hợp pháp thì sẽ có hiệu lực, còn bản di chúc đầu tiên có thể sẽ bị vô hiệu nếu bản di chúc thứ hai có nội dung thay thế toàn bộ việc phân chia di sản của di chúc thứ nhất hoặc vô hiệu một phần nếu có một phần nội dung bị mâu thuẫn với nội dung của bản di chúc thứ hai. Do đó, nếu bản di chúc thứ hai được lập hợp pháp thì sẽ có hiệu lực theo quy định của pháp luật, chị vẫn sẽ nhận được di sản thừa kế của cha chị để lại.
Trên đây là phần giải đáp của Nguyên Luật thông tin đến chị. Mong rằng nội dung trên sẽ phần nào giải đáp được thắc mắc của chị. Nếu chị còn bất kỳ câu hỏi nào khác hoặc cần Luật sư hỗ trợ chị giải quyết vấn đề này vui lòng liên hệ đến Nguyên Luật qua thông tin bên dưới.
LIÊN HỆ NGUYÊN LUẬT
Với đội ngũ luật sư và chuyên viên pháp lý tận tâm, chuyên nghiệp, hệ thống tổng đài của chúng tôi luôn phục vụ 24/24h nhằm mang đến cho khách hàng sự hỗ trợ nhanh nhất và hiệu quả nhất. Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và thực hiện các dịch vụ pháp lý nhanh chóng, uy tín và hiệu quả!
- Hotline: 0931.79.92.92 (Luật sư Nguyễn Thành Trung)
- Email: luatsu@nguyenluat.com
